Blog

Organizacja transportu lotniczego to złożony proces wymagający znajomości przepisów, właściwego przygotowania dokumentacji i umiejętnej optymalizacji kosztów. Choć transport lotniczy oferuje najszybszy sposób dostawy towarów na długie dystanse, jego specyfika może stanowić wyzwanie dla firm działających w tym obszarze po raz pierwszy.

Podstawą powodzenia spedycji lotniczej jest zrozumienie zasad funkcjonowania tej branży, ponieważ problemy mogą pojawić się już na etapie sporządzania listu przewozowego czy przygotowania przesyłki do transportu.

Dokumentacja w transporcie lotniczym

Podstawowym dokumentem wystawianym w lotniczym transporcie towarów w obrocie międzynarodowym jest lotniczy list przewozowy (ang. air waybill, AWB), który określa warunki umowy o przewóz przesyłek towarowych. Wystawia go przewoźnik lub podmiot działający w jego imieniu, a dokument ten stanowi potwierdzenie przyjęcia towaru do transportu.

AWB to obszerny dokument wymagający przygotowania w dziewięciu egzemplarzach – trzech oryginałach i sześciu kopiach. Za prawidłowe wypełnienie odpowiada nadawca przesyłki, który ponosi również odpowiedzialność za szkody powstałe w wyniku błędów w dokumentacji.

Kluczowe informacje w AWB

Lotniczy list przewozowy musi zawierać szereg szczegółowych informacji:

• miejsce i datę wystawienia dokumentu
• pełne dane nadawcy (nazwisko/nazwa, adres, podpis)
• dane przewoźnika (nazwisko/nazwa i adres)
• miejsce i datę przyjęcia towaru do przewozu
• kompletne dane odbiorcy przesyłki
• numery referencyjne nadawcy oraz odbiorcy
• szczegółowy opis towaru (rodzaj, sposób pakowania, liczba paczek, waga, wymiary, kraj produkcji)
• wartość towaru i koszty związane z przewozem
• informacje niezbędne do dokonania formalności celnych
• dodatkowe informacje wynikające z umowy lub regulaminu firmy kurierskiej.

Rodzaje lotniczych listów przewozowych

W praktyce funkcjonują dwie odmiany listów przewozowych:

• MAWB (ang. master air waybill) – główny lotniczy list przewozowy określający warunki przewozu dla przesyłek skonsolidowanych (zbiorczych).
• HAWB (ang. house air waybill) – spedytorski lotniczy list przewozowy służący do przewozu przesyłek w ramach konsolidacji.

Transport lotniczy towarów – ograniczenia gabarytowe i masowe

Transport lotniczy charakteryzuje się specyficznymi ograniczeniami, które nie występują w innych rodzajach transportu. Najważniejsze z nich dotyczą gabarytów i masy przesyłek.

• Ładunek musi przejść przez stosunkowo wąskie drzwi ładowni samolotu i być możliwy do bezpiecznego podniesienia przy pomocy urządzeń dostępnych na lotniskach.
• Równie istotne jest odpowiednie opakowanie ładunku umożliwiające jego bezpieczne zamocowanie w luku bagażowym, które skutecznie zapobiegnie zmianie jego położenia podczas lotu.
• Nie można też przekroczyć maksymalnej dopuszczalnej masy ładunku i nie jest ona równa udźwigowi samolotu.

Transport lotniczy towarów – ograniczenia zawartości przesyłek

Niektóre przedmioty i substancje są całkowicie wyłączone z transportu lotniczego lub mogą być przewożone wyłącznie w ograniczonych ilościach. Towary niebezpieczne w transporcie lotniczym muszą zostać przygotowane do przewozu według warunków ICAO zawartych w Instrukcji Technicznej Bezpiecznego Transportu Lotniczego Towarów Niebezpiecznych.

Każda nowa przesyłka, szczególnie duża i ciężka, powinna być skonsultowana ze spedytorem lub bezpośrednio z przewoźnikiem lotniczym już na etapie wyboru środka transportu. Odmowa przyjęcia przesyłki w ostatniej chwili może narazić nadawcę na niepotrzebne koszty i stres.

Optymalizacja kosztów w transporcie lotniczym

Wybór optymalnej trasy i operatora lotniczego może mieć istotny wpływ na koszty transportu. Kluczowym elementem optymalizacji jest umiejętne przygotowanie przesyłek zbiorczych, które maksymalnie wykorzystują dostępną przestrzeń w standardowym kontenerze lotniczym.

Zastosowanie nowoczesnych rozwiązań opakowaniowych – takich jak lekkie i wytrzymałe materiały – może pomóc w zmniejszeniu wagi przesyłek, co przyczynia się do obniżenia kosztów transportu i zwiększenia efektywności.

Warto też pamiętać, że począwszy od 2025 r. porty lotnicze i dostawcy paliwa w UE są zobowiązani zapewnić, aby co najmniej 2% paliwa lotniczego było ekologiczne, co wpłynie na koszty i organizację transportu w nadchodzących latach.

By zminimalizować ich skutki, warto rozważyć negocjacje cenowe z przewoźnikami lotniczymi, które mogą pomóc w uzyskaniu korzystniejszych warunków kontraktowych. Dla niedużej firmy handlowej może to być trudne do osiągnięcia, ale na szczęście doświadczone firmy spedycyjne dysponują wiedzą i narzędziami pozwalającymi na przeprowadzenie tego procesu sprawnie i bez błędów.

Podsumowanie

Transport lotniczy towarów wymaga precyzyjnego planowania, znajomości przepisów i umiejętnej optymalizacji kosztów. Kluczowe znaczenie ma właściwe przygotowanie dokumentacji, szczególnie lotniczego listu przewozowego AWB, oraz zrozumienie ograniczeń technicznych tego rodzaju transportu. Współpraca z doświadczoną firmą spedycyjną, taką jak SMART Cargo Solutions, która obsługuje przesyłki w ramach spedycji lotniczej na co dzień, pozwala na sprawną, bezpieczną i terminową realizację nawet najbardziej skomplikowanych projektów logistycznych.