22 marca 2023
Kim są doradcy ADR?
Magazynowanie i transport substancji niebezpiecznych stwarzają zagrożenie dla środowiska naturalnego i uczestników ruchu drogowego. Chcąc ograniczyć ryzyko uwolnienia niebezpiecznych substancji w wyniku wypadku albo zaniedbań na tym polu, stworzono system zabezpieczeń obejmujący przepisy, procedury, urządzenia, opakowania, pojazdy, oprogramowanie, środki rozpoznawania wycieków. Jednym z elementów całej układanki jest praca doradcy ADR.
Więcej na ten temat we wpisach:
- ADR i drogowy transport substancji niebezpiecznych
- Rozszczelnienie pojemników transportowych – prewencja i ostrzeganie
System dotyczący transportu substancji niebezpiecznych jest rozbudowany, skomplikowany i nieustannie ewoluuje. Przepisy są regularnie modyfikowane, na rynku pojawiają się nowe substancje, zabezpieczenia i urządzenia. Zmieniają się wymagania dotyczące sporządzania dokumentów, zgłaszania transportu, przesyłania okresowych zestawień i raportów…
Niedopełnienie wymagań może skończyć się ukaraniem przedsiębiorcy. W najlepszym przypadku mówimy o karze administracyjnej, ale jeśli w wyniku zaniedbań dojdzie do wypadku, w którym zginą lub zostaną poszkodowani ludzie, albo jeśli straty w środowisku naturalnym osiągną znaczne rozmiary, sytuacja stanie się o wiele poważniejsza.
Doradcy ADR
Przepisy przewidują utworzenie w firmach zajmujących się transportem substancji niebezpiecznych zgodnie z umową ADR stanowiska (lub stanowisk) doradcy ADR. Jest to osoba, która została przeszkolona, zdała egzamin państwowy i została wpisana na krajową listę doradców ADR.
Do obowiązków doradcy ADR należy:
- pomaganie w wyborze optymalnych metod zabezpieczenia substancji niebezpiecznych w transporcie,
- sporządzanie dokumentacji,
- szkolenie pracowników,
- doradzanie w zakresie organizacji transportu substancji niebezpiecznych.
Podstawa prawna
W każdym przedsiębiorstwie związanym z przewozem towarów niebezpiecznych musi być wyznaczony i zatrudniony na koszt przedsiębiorcy co najmniej jeden doradca do spraw bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych. Wymaganie to wynika z przepisów umowy ADR (1.8.3.1) oraz artykułu 15 Ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych i dotyczy licznej grupy przedsiębiorstw, nie tylko przewoźników.
Doradcę musi mieć każda firma uczestnicząca w łańcuchu transportowym, a więc także: załadowca, pakujący, rozładowca. 31 grudnia 2022 roku zakończył się okres przejściowy opisany w przepisie 1.6.1.44 umowy ADR , co oznacza, że doradcę muszą wyznaczyć także te firmy, które są jedynie nadawcami.
————————————————————
Wyjątek stanowią przedsiębiorcy, którzy transportują jednorazowo ilości substancji mniejsze niż minimalne wskazane w umowie ADR.
————————————————————
Kogo zatrudniać?
Minimalne wymagania dla doradców ADR można spełnić stosunkowo łatwo. Kandydat musi odbyć szkolenie i zdać egzamin państwowy. Trzeba pamiętać, że w praktyce wystarczy to do potwierdzenia znajomości przepisów i ogólnych zasad postępowania. Brak doświadczenia w pracy na tym stanowisku nie musi być przeszkodą dla firm działających w małej skali albo transportującej ograniczoną liczbę substancji niebezpiecznych. Poprzeczka idzie w górę, jeśli przedsiębiorca transportuje różnorodne substancje chemiczne, radioaktywne lub biologicznie czynne, obsługuje trasy międzynarodowe itp.
W dużych przedsiębiorstwach lub tam, gdzie transport substancji niebezpiecznych jest przeważającym rodzajem działalności, wskazane jest stworzenie kilkuosobowego zespołu doradców ADR. W takim układzie możliwy jest podział obowiązków na administracyjne, szkoleniowe i dotyczące nadzoru pracowników. Łatwiej też podnosić kwalifikacje doradców i zarządzać ich czasem pracy, uwzględniając urlopy, zachorowania i inne przypadki losowe.
Dla mniejszych firm optymalnym rozwiązaniem może być powierzenie obowiązków doradcy ADR zewnętrznej firmie (często doradcy prowadzącemu własną działalność). W ten sposób unika się tworzenia nowego etatu i związanych z nim kosztów. Warunkiem jest sporządzenie umowy cywilnoprawnej o powierzeniu obowiązków. Warto pamiętać, że uprawnienia doradców ADR są nadawane tylko na 5 lat. Potem każdy doradca musi je odnowić. Lista osób, które posiadają aktualne uprawnienia, jest dostępna online, na stronie TDT (Transportowego Dozoru Technicznego): https://www.tdt.gov.pl/dzialalnosc/przewoz-towarow-niebezpiecznych-2/lista-doradcow-adr.