28 sierpnia 2023
Logistyka 4.0
Zachodzące współcześnie zmiany, przez ekspertów ujmowane ogólną nazwą „Logistyka 4.0”, wpływają na kształtowanie przyszłości współczesnych łańcuchów dostaw poprzez wykorzystanie automatyzacji i technologii cyfrowych do optymalizacji procesów magazynowania. Jest to jedno z głównych założeń czwartej rewolucji przemysłowej, z którą Logistyka 4.0 jest nierozerwalnie związana.
Dzięki zastosowaniu monitorujących pojemników, automatycznej weryfikacji stanu zapasów magazynowych, inteligentnych środków transportu wewnętrznego oraz zaawansowanych systemów informatycznych, czyli WMS, możliwe jest zwiększenie widoczności i bezpieczeństwa oraz zapewnienie pełnej kontroli nad towarem w całym łańcuchu dostaw. W rezultacie procesy spedycyjne i logistyczne stają się bardziej elastyczne, energooszczędne i lepiej opisane, a przez to – prostsze w koordynowaniu i zarządzaniu.
Nowe spojrzenie na tradycyjne cele logistyki
Podstawowe cele współczesnej logistyki doskonale opisuje zasada 7W:
- Właściwy produkt
- Właściwa ilość
- Właściwy stan
- Właściwe miejsce
- Właściwy czas
- Właściwy konsument
- Właściwy koszt
Realizacja każdego z tych siedmiu celów jest możliwa tylko wtedy, gdy zarówno przedsiębiorstwo, jak i współpracująca z nim firma logistyczna mają dostęp do precyzyjnych, aktualnych danych i potrafią je szybko wykorzystać.
Dane opisujące wszystko
Żeby dobrze zrozumieć różnicę pomiędzy tradycyjną logistyką, wykorzystującą dane pochodzące z różnych źródeł, a implementacją metodologii związanej z Logistyką 4.0, trzeba przyjrzeć się liczbie gromadzonych danych i sposobowi ich wykorzystania.
W tradycyjnym podejściu zarządzanie odbywa się na podstawie analizy danych zbieranych częściowo automatycznie, częściowo ręcznie. Wiele informacji pochodzi z kwestionariuszy, dokumentacji papierowej i formatek elektronicznych uzupełnianych przez pracowników magazynu, kierowców itp. W rezultacie pewna ich część ma charakter deklaratywny.
Zapisane w systemie godziny rozpoczęcia i zakończenia rozładunku nie muszą z dokładnością co do sekundy odpowiadać rzeczywistej godzinie wskazywanej przez zegar. Przebieg samochodu również jest przybliżony, podobnie jak zużycie paliwa, temperatura w przestrzeni ładunkowej czy wiele innych cząstkowych informacji.
W Logistyce 4.0 dane mają być generowane i przetwarzane automatycznie. I mają opisywać faktyczny stan procesu tak dokładnie, jak to tylko możliwe. Większa liczba czujników i czytników kodu czy bardziej inteligentne pojazdy (wózki magazynowe) spowodują lawinowy wzrost liczby danych, co pociągnie za sobą oczekiwania w zakresie prędkości ich przesyłania i stworzenia odpowiednich zasobów cyfrowych do ich przechowywania.
Takie dane będą trafiać do baz danych zaprojektowanych specjalnie z myślą o przetwarzaniu ekstremalnie dużych zbiorów. Zmienia się także cel ich analizy. Oprócz obliczania dobrze zdefiniowanych współczynników czy wyszukiwania przekroczeń norm oprogramowanie ma poszukiwać nieoczywistych związków pomiędzy z pozoru odległymi zdarzeniami. Ma to służyć wykrywaniu i usuwaniu przyczyn strat (opóźnień, uszkodzeń towarów, nadmiernego zużycia energii elektrycznej, paliwa itp.)
Zagrożenia
Uzależnienie działalności od danych i systemów informatycznych niesie ze sobą ryzyko wystąpienia strat związanych między innymi z:
- ingerencją osób trzecich w system IT,
- utratą danych (spowodowaną uszkodzeniem ośrodków przetwarzania danych),
- błędami popełnianymi przez niewystarczająco przetestowane programy,
- zakłóceniami i opóźnieniami w przesyłaniu danych.
Przeciwdziałanie stratom jest możliwe przez wdrażanie dobrych praktyk, testowanie bezpieczeństwa oprogramowania i sieci, a także szkolenie pracowników uodparniające ich na próby wyłudzenia dostępu do danych i systemów.
Oznacza ta równocześnie, że Logistyka 4.0 zmienia pożądany profil pracownika, podnosząc poziom wymagań w zakresie znajomości oprogramowania, sieci, zasad bezpieczeństwa. Trzeba to uwzględnić, projektując szkolenia dla pracowników i opracowując profile kandydatów na potrzeby firm prowadzących rekrutację.
O tym, co Logistyka 4.0 jeszcze zmieni w codziennej działalności firm, przeczytają Państwo niebawem w kolejnym wydaniu Smart News. A już dziś zapraszamy do lektury wcześniejszych magazynów.