Blog

Organizacja transportu towarów na terenie miast nigdy nie była łatwa, a zmiany, które ostatnio obserwujemy, zapowiadają nadejście kolejnych komplikacji. Można wskazać co najmniej trzy czynniki utrudniające dostarczanie towarów do klientów na obszarze miejskim.

Rozrastanie się miast i zagęszczanie zabudowy

Przepustowość dróg z trudem wystarcza do obsługi ruchu generowanego przez transport publiczny oraz pojazdy mieszkańców. Samochody dostawcze i ruch tranzytowy doprowadzają system do granic wydolności.

Próbuje się z tym walczyć, tworząc centra logistyczne na obrzeżach miast i przeładowując towary z samochodów ciężarowych i naczep do niewielkich pojazdów dostawczych, coraz częściej z napędem elektrycznym. To rozwiązanie jest dalekie od doskonałości – zamiast dużych samochodów do miasta wjeżdżają co prawda mniejsze, za to jest ich znacznie więcej. Dostawa wydłuża się o czas potrzebny na rozładowanie, sortowanie i ponowny załadunek przesyłek. Nie bez znaczenia pozostaje też kwestia kosztów wybudowania i utrzymania centrum logistycznego na bardzo drogich gruntach miejskich.

Lawinowy wzrost ilości przesyłek

Problem z transportem towarów wewnątrz miast narasta również w wyniku zmian oczekiwań konsumentów, którzy coraz częściej i więcej kupują przez internet, oczekując dostawy bezpośrednio do domu lub biura. W rezultacie rośnie liczba stosunkowo niewielkich i lekkich przesyłek, które jednak muszą być dostarczone w możliwie najkrótszym czasie. Samochody dostawcze wykonują więc kilka kursów dziennie, nierzadko po tej samej trasie.

Ograniczenia dla ruchu kołowego

Kolejnym czynnikiem utrudniającym organizację transportu jest ograniczanie w aglomeracjach ruchu kołowego, zwłaszcza pojazdów z silnikami spalinowymi, w celu redukcji niskiej emisji spalin. Wiele miast już zakazało wjazdu pojazdom z silnikami spalinowymi do centrum, innych wybranych dzielnic lub konkretnych rejonów.

Podziemny transport towarów

Interesującym i ambitnym, a przy tym możliwym do zrealizowania pomysłem rozwiązującym wspomniane problemy jest przeniesienie transportu towarowego pod ziemię. Podstawowym problemem z tym związanym jest bardzo duży koszt przygotowania infrastruktury. Drążenie tuneli pod zwartą miejską zabudową wymaga starannego projektowania i precyzyjnej realizacji inwestycji. Trzeba pracować tak, by uniknąć szkód górniczych, ominąć istniejącą infrastrukturę miejską poprowadzoną pod ziemią, wody gruntowe lub rzeki na powierzchni itp.

Taki system nie zastąpi transportu kołowego, zwłaszcza jeśli chodzi o dostarczanie towarów o dużych rozmiarach i masie, ale może w istotny sposób przyczynić się do odciążenia miast i poprawy warunków życia.

Mimo wspomnianych trudności i ograniczeń prace nad systemem podziemnego transportu trwają. Koncepcję rozwija kilka ośrodków naukowych, a przodująca w ochronie przyrody i przestrzeni miejskiej Szwajcaria wprowadziła niedawno rozwiązania prawne umożliwiające prowadzenie takich inwestycji. Nie jest działanie wyłącznie wizerunkowe – na takie regulacje wytrwale czekał inwestor, który ma bardzo konkretne plany budowy podziemnej infrastruktury transportowej.

Cargo Sous Terrain

Proponowane przez niego rozwiązanie nosi nazwę Cargo Sous Terrain (CST). Ze względu na skalę trudności, innowacyjny charakter przedsięwzięcia i wysokie koszty realizacji inwestycję podzielono na kilka etapów. Pierwszy ma na celu uruchomienie podziemnego transport towarowy pomiędzy Härkingen-Niederbipp a Zurychem. Ma to nastąpić w 2031 roku, a koszt wykonania inwestycji (budowa tras i węzłów, w tym prace podziemne, materiały, wyposażenie, układy sterowania i oprogramowanie) oszacowano na 3 miliardy franków szwajcarskich.

Logistyka miejska w przyszłości

To, że pierwszym europejskim państwem stawiającym na rewolucję w transporcie towarów jest Szwajcaria, nie powinno nas dziwić. Szwajcarzy od dawna dbają o własne bezpieczeństwo i dobre samopoczucie, np. transportując samochody ciężarowe i naczepy w tranzycie na platformach kolejowych czy promując transport intermodalny. Skoro pragmatyczni Szwajcarzy chcą wykorzystywać podziemny transport towarów, należy oczekiwać, że inne państwa podążą ich śladem.

W ostatecznym rozrachunku może to doprowadzić do znacznego obniżenia kosztów budowy i eksploatacji takich podziemnych układów transportowych. Im więcej zebranych doświadczeń, zainteresowanych producentów i samorządów, tym niższe koszty produkcji i budowy. Za kilkanaście lat świat logistyki zmieni się nie do poznania.